6 adımda Güney Kore

1-Aile

Aile oluşturma tarz ve biçimleri çağa ve toplumlara göre farklılıklar gösterir. Kore’de aile, “Bir tencereden yemek yeyip, bir çatının altında uyuyup, hayatı paylaşan bir kan bağı topluluğu.” anlamını taşır. Fakat bu şekilde oluşturulan görünüş çağlara göre birazcık farklılaşamıştır. Büyük aile, ailenin en büyükleri büyükbaba, büyükanne’den başlamak üzere tüm çoçukların, onların ailelerinin birlikte tek çatı altında yaşadıkları geleneksel aile tipini ifade etmektedir. Eskiden bir kan bağıyla bağlı aile denildiğinde herkesin birlikte yaşayıp, çitfçilikten başlamak üzere küçük, büyük, mutlu, mutsuz tüm herşeyi paylaşarak mutlu olunacağı düşünüldüğü için Koreliler büyük aile yapısını kurmuşlardır. Dahası büyük aile içerisinde büyüyen çocuklar hayat tecrübesi çok olan büyüklerden hayatın bilgeliğini öğrenip geleceklerini oluşturabilirlerdi. Modern çağa gelindiğinde çekirdek aileler çoğunluğu oluşturmaya başlamıştır. Çekirdek aile eşlerle evlenmemiş erkek ve kız evlatlardan oluşur. Çekirdek ailede oğlan ve kız evlenirse ebeveynin yanından ayrılıp başka çekirdek aile oluşur. Ancak günümüzde hala en büyük erkek evladın anne babaya baktığı görülmektedir.

2-SOY AĞACI

Soy ağacı, sülale fertlerini ve yapısını teker teker yazıp gelecek nesillere ileten kitapçıktır. Soy ağacında kendi soyadının geçmiş tarihiyle ailenin başlangıç tarihi, ataları ile ilgili bilgiler tam olarak verilmektedir. Soy ağacı akrabalar arasında bir temsilci seçilerek her 30 yılda bir kez yeniden düzeltilip yeniden yayınlanır. Her bir nesil için bir bölüm ayrılarak bu bölümler sırayla ve özenle doldurulur. Soy ağacı kitapçığında her kişinin hayatı ile ilgili kısa bilgiler bulmak mümkündür. Sonraki nesiller bu soy ağacı vasıtasıyla kendi köklerini ve aynı zamanda uzak yakın tüm akrabalar hakkında bilgi edinip sülalesinin tarihini tam olarak öğrenebilirler.

Kişi bir ailenin üyesi olarak doğup, belirli bir yaşa gelince evlenerek yeni aile oluşturur. Böyle olaylar tekrarlanarak değişik ailelerle yeni ilişkiler kurulur. Bu tür doğum ve evlilik gibi olaylarla birbirine bağlanan kişilere akraba denir. Koreliler akrabalık ilişkilerine büyük önem verdikleri için bayramlarda akraba ziyaretlerini ihmal etmezler. Ailede büyük bir sorun ortaya çıktığında da akrabalardan yardım alınır.

3-100.gün ve ilk Yaş Günü

100. gün, çocuğun doğumundan sonra yüzüncü günde yapılan kutlamadır. 100. günde çocuğun zor bir dönemi atlatması ve annesinin de sağlığına tekrar kavuşması kutlanarak bu günde küçük bir ziyafet verilir. 100. günde Baeksolgi veya Susupatdeok’u yapılıp 100 kişiye paylaştırırsan çocuk iyi büyür diye söylendiği için komşulara Kore lokumu dağıtılır. Kore lokumunu alan o tabağa uzun bir ip, pirinç ya da para koyar. İp sağlıklı bir şekilde uzun yaşama anlamında olup, pirinç ve para ise zengin olma anlamındadır.

Deok(Kore Lokumu)’un Anlamı

Baeksolgi - Çocuğun beden ve kalbinin temiz olmasını dileme anlamındadır. Susugyeongdan ya da Susupatdeok - Uğursuzluları kovmak için

Çocuk doğup bir yılı doldurduğu gün “İlk doğumgünü” diye adlandırılır. Bu gün yüzüncü günden daha büyük bir ziyafet hazırlanır. Ziyafet masasına Baeksolgi ile Susugyeongdan, iplik, makarna, pirinç, hurma, kâğıtla fırça, kitap vesaire konulur. Özellikle kitap, kâğıt, kalem, para, iğne, ip vesaire koyup çocuğa masanın üzerindeki eşyalardan herhangi birini tutması söylenir. Bu zaman aileler çocuğun tuttuğu eşyaya bakarak çocuğun geleceği hakkında birbirleriyle sohbet edip eğlenirler. Bu gelenek günümüzde de uygulanıp korunmaktadır.

4-Evlilik(Düğün)

Traditionally, Koreans think of marriage as a union of yin and yang and therefore a way of following the rule of creating things in the universe. In the age of Joseon, women around 16 and men around 12 got married. Therefore, brides were usually older than grooms. In traditional Korean society, the parents make decisions about their children’s marriage. After making the decision, the groom’s parents send “Sa-ju” to the bride’s parents. Sa-ju

Atalarımızın kadın ve erkeğin evlenip birbirinin eşi olmasını, negatif kutupla pozitif kutbun birleşerek evreni yaratan büyük doğanın anlamını izlemek diye düşündüler. Coson Hanedanlığı döneminde erkek 12 yaşına, kız da 16 yaşına girdiğinde evlendirilirdi. Bu sebeple gelinin damattan büyük olduğu durumlar çoğunluktaydı. Geleneksel toplumda genellikle ebeveynler evlilik kararını verir ve damadın ailesi gelinin ailesini damadın Sacu(özgeçmiş ve kader bilgileri)yu gönderir. “Sacu” denilen kişinin doğduğu yıl, ay, gün, zamanı anlamındadır ve gelinin ailesi erkeğin Sacu’sunu alırsa evlilik tarihi kararlaştırılıp iki kişinin yıldız falına bakılarak damatla gelinin gelecekleri gözden geçirilir. Sacu iyi ise ve yıldızları da barışıksa evleneceklerine karar verilip tarih ayarlanır. Damadın ailesi düğünden 2 ve 3 gün önce gelinin ailesine hediyeler gönderir. Bu hediyeler Ham denilen bir sandığın içine konulduğu için ‘Sandık gönderiliyor.’ Diyerek gelenek uygulanır ve bu sandıkta hediye olarak altın yüzük ya da gelin için kumaş vs. bulunur. Evlilik töreninde damat gelinin evine gidip ilk geceyi gelinin evinde geçirir. Gelinin evinde 2, 3 gün geçirdikten sonra damat gelini kendi evine alıp götürür. Gelin eve gidip damadın annesi ve evdeki fertlere ilk olarak selam verir ve bu selamlama töreni de “Pebek” diye adlandırılır. Günümüzde evlenme yaşı 30 civarına çıkmıştır. Düğünler ya düğün salonlarında ya da kilise gibi dini mekânlarda yapılmaktadır. Ancak yine de eski gelenekler muhafaza edilerek ‘Sandık gönderme merasimi ve Pebek töreni değişmeksizin yapılmaktadır.

Gugsu(Uzun Erişte)nun Anlamı

Eskiden beri Kore’nin evlilik ziyafetlerinde Gugsu eksik olmazdı. Onun sebebi çok fazla misafiri ağırlamada getirdiği rahatlığın yanında derin anlam taşıdığı içindir. Yani damatla gelinin ince ve uzun erişte gibi uzun mutlu bir şekilde birlikte hayat sürmesi dilendiği için düğünlerde Gugsu mutlaka verile gelmiştir. Aynı zamanda bir kişiye ne zaman evleneceği dolaylı olarak ‘ne zaman erişteni yiyeceğiz?’ şeklinde sorulmaktadır.

 5-60.Yaş Günü

Bir kişinin 60. yaşıncı yaşını doldurduğu yıl Högab ya da Hvangab diye adlandırılır. 60.yaş gününde büyük bir ziyafet masası hazırlanarak 60 yaşına giren kişi ile eşi birlikte oturtulur. Masa (Kore lokumu, meyve, kurabiye, vb yiyecekler yüksek bir şekilde üst üste dizilir)daki yiyecekler ne kadar yüksek dizilirse evlatları o kadar hayırlıdır diye düşünülür. Masa kurulup çift oturduktan sonra erkek ve kız evlatlar sırayla anne babalarının önünde eğilerek selam verir ve onlara içki ikram ederler. Ve yaşça küçük akrabalar da selamlayıp içki ikram eder. Akrabalar birbirlerine içki ikram edip eğlenirler. Günümüzde insanların ortalama ömrü uzadığı için 60 yaşından çok 70 yaşında bu doğum günü ziyafetini büyük çapta hazırlama durumu çoğalmaktadır.

6-Ataları Anma Töreni

Atalarını anma törenlerinden biri Çare bir diğeri de Gice diye adlandırılır. Çare merasimi bayram sabahı gerçekleşen tören olup, Gice ise atanın öldüğü günün gecesi gerçekleşen törendir. Genellikle atalarını anma töreni diye söylenirse Giceden bahsedilir ve Konfüçyanizmin usüllerine göre gerçekleşir. Ama bölgelere ya da aileye göre hazırlık veya usüller farklılık gösterir. Atalarını anma töreni formalitesi disiplinli olup karışıktır ama anlamı günümüzde de korunmaktadır. Ataları anma günü geldiğinde birlikte toplanıp atalarının erdemlerine saygı göstermek, aynı atanın torunları olmaktan duyulan gurur dile getirilmek ve birbirlerine zor zamanlarda yardım etmek, Kore toplumunun önemli ve değerli hayat tarzıdır. Atalarını anma töreninde ziyafet sofrasının hazırlanması aileye göre biraz farklıdır ama kestane, hünnap, hurma, armut gibi meyvelerle çeşitli şekerlemelerin yanında içki konur. Bunun haricinde çorba, pilav ve değişik sebzelerle sofra zenginleştirilir.